Update Raad van State 20 mei 2020; Precisering door de Afdeling. Wanneer is het een Wob-verzoek en wanneer is sprake van misbruik?

Een belangrijke vraag voor de praktijk wordt met een uitspraak van de Raad van State makkelijker te beantwoorden. Want wanneer is nu sprake van een Wob-verzoek? Hieronder in tekst de uitleg, de podcast is hier te vinden.

Deze vraag komt veel terug in de praktijk. Zo is het niet altijd duidelijk of iets een bezwaarschrift tegen een Wob-besluit is of een nieuw verzoek (zie deze update) en wat is het belang van het eventueel vragen om openbaarmaking voor jezelf of toch eenieder (zie bijvoorbeeld deze update). Zie in breder verband dit uitgebreide blog.

De Raad van State maakt duidelijk dat het belang van verzoeker er niet toe doet, maar dat dit onverlet laat dat het belang van de verzoeker en het oogmerk en doel van een verzoek wel relevant kunnen zijn.

Die relevantie bestaat bij mogelijk misbruik. Dit wordt concreter:

  • bij Wob-verzoeken met het doel om informatie te verkrijgen over of ten behoeve van een Wahv-zaak of naheffing parkeerbelasting is sprake van misbruik;
  • verzoeken om informatie ten behoeve van een andere procedure levert enkel misbruik op indien sprake is van bijzondere omstandigheden (zie ook al deze uitspraak van 29 januari jl. en deze uitspraak van 4 maart jl.).

Ook kan het doel en oogmerk relevant zijn voor de vraag of überhaupt sprake is van een Wob-verzoek.

Het belang voor de praktijk is een gegeven. Geen Wob-verzoek maakt de reactie geen besluit (tenzij een andere grondslag is gegevens, zoals in de AVG. Zie bijvoorbeeld deze update).

De precisering die de Raad van State aanbrengt (die ook een opsomming en toespitsing kan worden genoemd van de bestaande rechtspraak) is als volgt:

  1. Met een beroep op de Wob vragen om informatie bij de overheid levert een Wob-verzoek op. Eigen belang of een andere procedure maken niet uit. Ook niet als de informatie toch te verkrijgen is via procesrechtelijke regelingen zoals de Awb of Rv.
  2. Uitzondering hierop:
    1. aard verzoek: inzage in eigen dossier of persoonsgegevens (zie bijvoorbeeld deze annotatie en dit artikel);
    2. inhoud verzoek: alleen vragen stellen (zie deze update) of informatie over een procedure waarin iemand belanghebbende is;
    3. uitlatingen verzoeker: uitdrukkelijk verzoek om alleen aan verzoeker bekend te maken.

De uitzonderingen behoeven een gedegen motivering.