Artikel 4.2 Doorverwijzing

  1. Voor zover het verzoek betrekking heeft op informatie die berust bij een ander bestuursorgaan dan dat waarbij het verzoek is ingediend, wordt de verzoeker zo nodig naar dat bestuursorgaan verwezen. Is het verzoek schriftelijk gedaan, dan wordt het voor zover betrekking hebbend op informatie die bij een ander bestuursorgaan berust, onverwijld doorgezonden aan dat bestuursorgaan, onder mededeling van de doorzending aan de verzoeker.
  2. Indien het verzoek betrekking heeft op informatie die op grond van enig wettelijk voorschrift bij het bestuursorgaan had behoren te berusten, vordert het bestuursorgaan de gevraagde informatie van degene die over de informatie beschikt. Degene die over de gevraagde informatie beschikt, verstrekt deze per omgaande aan het bestuursorgaan.
  3. Voor zover een verzoek als bedoeld in artikel 4.1, eerste lid, dat is gericht aan een der Kamers of de verenigde vergadering der Staten-Generaal, betrekking heeft op informatie die door de regering vertrouwelijk aan de Staten-Generaal is verstrekt, zendt de Kamer of de verenigde vergadering het verzoek ter behandeling door aan Onze Minister of Onze Ministers die deze informatie vertrouwelijk heeft of hebben verstrekt.

Annotatie

Doorzenden
Wanneer de gevraagde informatie bij een ander bestuursorgaan aanwezig is, dan moet verzoeker zo nodig worden verwezen naar dat bestuursorgaan. Indien het Woo-verzoek schriftelijk is gedaan wordt het doorgezonden (zie artikel 4.2, eerste lid dat op hoofdlijnen gelijk is aan artikel 4 van de Wob). Ter verduidelijking is opgenomen dat een verzoek ook gedeeltelijk kan worden doorgezonden.[1]

In de jurisprudentie onder de Wob is inmiddels ook bepaald dat indien het bestuursorgaan het verzoek kan behandelen, maar kennis heeft van het feit dat een ander bestuursorgaan over meer informatie beschikt, het verzoek ook dan moet worden doorgezonden.[2] Dit geldt weer niet als de verzoeker professioneel genoeg is om te weten waar meer informatie berust.[3] Artikel 4.2 tweede lid lijkt niet zo ver te gaan en ziet alleen op informatie die op grond van enig wettelijk voorschrift bij het aangezochte bestuursorgaan zou behoren te berusten. Of de uitgebreide doorzendplicht nog altijd heeft te gelden, is dus ongewis.

Ook onder de Woo lijkt het niet doorzenden van een gedeelte van het verzoek om informatie, hoewel daartoe verplicht, geen gebrek te vormen van het bestreden besluit.[4] Het kan voor komen dat nadat de beslissing op bezwaar is genomen pas blijkt dat informatie bij een ander bestuursorgaan berust. Het bestuursorgaan dat het verzoek heeft behandeld kan dan alsnog contact zoeken met de verzoeker en aangeven dat het verzoek voor het overige wordt doorgezonden. Blijkt zulks ter zitting , maar kan worden gesteld dat het bestuursorgaan niet te kwader trouw heeft gehandeld dan kan de rechter – met gebruikmaking van zijn bevoegdheid zoals opgenomen in artikel 8:72, vijfde lid, van de Awb – het bestuursorgaan opdragen alsnog het verzoek door te zenden waarvan het redelijkerwijs moet aannemen dat daar de door verzoeker gevraagde documenten aanwezig zijn.[5]

Over de invloed van doorzending voor de termijn van behandeling voor het ontvangende orgaan is nooit duidelijkheid gegeven in de jurisprudentie. In dit gat springt ook de Woo niet. Verwacht mag worden dat het ontvangende orgaan na doorzending, alsdan voor het eerst geconfronteerd met het verzoek, de wettelijke termijn gegund krijgt. Hoewel deze discussie vanwege het ontbreken van een verband met de bepalingen inzake de dwangsom bij niet tijdig beslissen minder pregnant speelt, kan wel worden voorgesteld dat indien de betrokken bestuursorganen ogenschijnlijk moedwillig traag tot besluitvorming overgaan en laat doorzenden, deze organen wel een meer kritische beoordeling krijgen van de rechter bij een mogelijk rechtstreeks beroep vanwege het niet tijdig beslissen.

Had behoren te berusten
Voor zover documenten niet bij het overheidsorgaan berusten maar daar wel hadden behoren te berusten, mag van het bestuursorgaan worden verwacht dat het al het redelijkerwijs mogelijke doet om deze documenten alsnog te achterhalen (artikel 4.2, tweede lid).[6] Of dat echt zo ver gaat dat de informatie die bij de opdrachtnemer van de gemeente berust aldaar moet worden opgevraagd, is nog zeer de vraag.[7]

Wanneer het bestuursorgaan stelt dat het informatie, die eerder wel degelijk heeft bestaan, heeft vernietigd, moet het aannemelijk maken dat, en zo ja wanneer, de betreffende stukken zijn vernietigd. Als dat niet wordt gedaan dient de rechter, volgens de Afdeling, tot het oordeel te komen dat het besluit in zoverre wegens strijd met artikel 7:12, eerste lid, van de Awb wordt vernietigd.[8]

Evenals de Wob verplicht ook de Woo bestuursorganen in beginsel niet om allerlei gegevens te vergaren en die vervolgens in een (nog niet bestaand) document vast te leggen.[9] Het bestuur heeft dus niet de verplichting om desgevraagd documenten te creëren.[10] Een plicht tot vervaardigen volgt ook niet uit de met de Woo voor alle soorten informatie geldende verplichting (artikel 2.4, zesde lid) om informatie te verstrekken over de methoden die zijn gebruikt bij het samenstellen van informatie.[11] Dat betekent ook dat bestuursorganen, wanneer bepaalde informatie aanwezig is in allerlei verspreide documenten, in beginsel niet verplicht zijn om die informatie te bundelen in een nieuw document.[12] Er geldt ook geen bewerkingsplicht.[13] Bij elektronische bestanden is, anders dan eerst wel gesuggereerd[14], de mate van inspanning die nodig is voor het bewerken niet relevant.[15] Een plicht tot het vervaardigen van documenten volgt overigens ook niet uit artikel 10 EVRM.[16] Hoewel de Afdeling zich er niet over heeft uitgelaten, lijkt het in dat kader ook niet te kunnen worden gevergd dat een printscreen van een digitaal bestand wordt gemaakt.[17] Dit zou onder de Woo overigens alleen moeten gaan gelden voor documenten die vanwege hun aard niet te digitaliseren zijn, nu opvraagbaarheid in elektronische vorm in het documentenregister van artikel 3.2 uitgangspunt is.[18]

Zijn documenten overgedragen aan het archief dan berusten deze niet meer onder het bestuursorgaan.[19] Voor zover de documenten dan naar een archiefbewaarplaats zijn overgebracht, zijn de documenten openbaar, tenzij bij overbrenging naar die plaats beperkingen zijn gesteld. Voor zover openbaarmaking wordt verzocht van documenten die niet bij het bestuursorgaan berusten maar bij het bestuursorgaan hadden behoren te berusten, dan mag van dit bestuursorgaan worden verwacht dat het (aantoonbaar) al het redelijkerwijs mogelijke doet om deze documenten alsnog te achterhalen. Puur feitelijke handelingen gericht op het alsnog verkrijgen van de informatie zijn in dat geval toereikend.[20]

[1] Kamerstukken II 2013/14, 33328, 9, p. 77.
[2] ABRvS 27 juli 2011, ECLI:NL:RVS:2011:BR3196, Gst. 2011/91, m.nt. C.N. van der Sluis.
[3] ABRvS 18 november 2015, ECLI:NL:RVS:2015:3556, Gst. 2016/19, m.nt. C.N. van der Sluis.
[4] Rb. Dordrecht, 22 januari 2010, ECLI:NL:RBDOR:2010:BL1589.
[5] Rb. Amsterdam 4 december 2009, ECLI:NL:RBAMS:2009:BL1140.
[6] Werd al gememoreerd in de eerdere bijdrage (Maas-Cooymans en Van der Sluis (2010), p. 104 ) en kort nadien bevestigd door de Afdeling (10 oktober 2010, ECLI:NL:RVS:2010:BO1189, AB 2011/21, m.nt. P.J. Stolk, JB 2010/267, Gst. 2010/119, m.nt. C.N. van der Sluis) en is nu dus gecodificeerd, Kamerstukken II 2013/14, 33328, 9, p. 77. ABRvS 10 februari 2016, ECLI:NL:RVS:2016:292, Gst. 2016/59, m.nt. C.N. van der Sluis.
[7] Rb. Midden-Nederland 19 augustus 2016, ECLI:NL:RBMNE:2016:4802.
[8] ABRvS 20 januari 2010, ECLI:NL:RVS:2010:BK9881.
[9] ABRvS 16 april 2003, ECLI:NL:RVS:2003:AF7374, AB 2003/242, m.nt. P.J. Stolk.
[10] ABRvS 11 maart 2009, ECLI:NL:RVS:2009:BH5505.
[11] Onder de Wob was dit alleen aan de orde bij milieu-informatie (artikel 7, derde lid). Kamerstukken II 2013/14, 33328, 9, p. 70-71.
[12] Zie b.v. Rb. Amsterdam 19 februari 2003, ECLI:NL:RBAMS:2003:AF5337.
[13] Kamerstukken II 2004/05, 28877, 3, p. 10.
[14] ABRvS 20 juni 2007, ECLI:NL:RVS:2007:BA7618, AB 2007/329, m.nt. P.J. Stolk, JB 2007/149, m.nt. M. Overkleeft-Verburg.
[15] Zie ook ABRvS 16 januari 2013, ECLI:NL:RVS:2013:BY8529.
[16] ABRvS 5 juni 2013, ECLI:NL:RVS:2013:CA2102, Gst. 2013/80, m.nt. C.N. van der Sluis.
[17] Rb. Den Haag 23 juli 2014, ECLI:NL:RBDHA:2014:9085. Zie voor een ander oordeel Rb. Gelderland 11 september 2014, ECLI:NL:RBGEL:2014:5742.
[18] Kamerstukken II 2013/14, 33328, 9, p. 72.
[19] Vgl. Rb. Arnhem 23 juli 2009. ECLI:NL:RBARN:2009:BJ6372.
[20] ABRvS 23 juli 2003, ECLI:NL:RVS:2003:AI0193, ABRvS 8 oktober 2003, ECLI:NL:RVS:2003:AL7678, ABRvS 30 september 2009, ECLI:NL:RVS:2009:BJ8916, AB 2009/360, JB 2009/235 en ABRvS 6 maart 2013, ECLI:NL:RVS:2013:BZ3373.

Tweede Kamer, vergaderjaar 2013–2014, 33 328, nr. 8 (herdruk); Voorstel van wet na advies Raad van State

Tweede Kamer, vergaderjaar 2013–2014, 33 328, nr. 9 (herdruk); Memorie van Toelichting na advies Raad van State

Tweede Kamer, vergaderjaar 2013–2014, 33 328, nr.  13; Nota van wijziging

Geconsolideerde artikelsgewijze toelichting bij de Wet open overheid zoals gewijzigd door de verwerking van de Wijzigingswet Woo