Rechtbank Den Haag: wat wordt precies gevraagd? En de mogelijkheid van aanvullende besluitvorming

Vooropgesteld is dat ieder bestuursorgaan een aan hem gericht Woo-verzoek zelf afhandelt met een besluit. Een besluit van het ene orgaan (over hetzelfde document) laat onverlet dat het andere orgaan zich ook uitlaat over het al dan niet openbaar maken ervan (zie dit bericht). De Rechtbank Den Haag is in deze uitspraak wat flexibeler voor bestuursorganen en laat toe dat het meer verantwoordelijke orgaan (de minister van J&V) besluit op alles en een ander orgaan (de minister van BZK) volstaat met een aanvullende zoekslag.

Zoekt en gij zult vinden

In deze uitspraak (en ook een andere uitspraak van dezelfde rechtbank op dezelfde dag, met de minister van VWS als verwerend bestuursorgaan) gaat het om besluitvorming na een verzoek om informatie over het aantal aanwezigen in kerkelijke gebouwen in 2020. Verzoeker stelt dat te weinig is betrokken door BZK en VWS. Bij VWS vindt hij geen gehoor bij de rechtbank omdat de zoekslag voldoende wordt geacht. Men zou hebben gezocht in

  • e-mailboxen,
  • de digitale gegevensdragers en
  • het documentmanagementsysteem van zowel het ministerie als het RIVM.

Concreet is gemaakt dat een zoekslag is verricht in de e-mailboxen van de leden van de managementteams en hun superieuren, waarbij de termen ‘kerk, kerken, kapel, kapellen, kathedraal, kathedralen, kerkgebouw en kerkgebouwen’ in samenhang met de termen ‘aanwezigen, aanwezige, gast, gasten, kerkganger, kerkgangers, bezoeker of bezoekers’ zijn gehanteerd. Gelet op de tekst van het verzoek (informatie over besluiten en uitlatingen) maakt dat niet verder had moeten worden gezocht bij anderen dan managers en superieuren. Bijzonder is dat de rechtbank het niet nodig vindt dat de privé-emailboxen van de heer De Jonge en de heer Van Dissel te doorzoeken. Deze e-mailboxen berusten niet onder een bestuursorgaan aldus de rechtbank. Dat laat natuurlijk onverlet dat de inhoud van het eventuele document maakt of het onder de Woo valt, ongeacht de locatie (zie bijvoorbeeld dit bericht).

Bij BZK gaat het nog verder, want men heeft daar kunnen wijzen op besluitvorming door J&V die als verantwoordelijke bewindspersoon voor het onderwerp de lead heeft. BZK mocht dus volstaan met een aanvullende zoekslag waarbij ook daarbij relevant was dat een zoekslag is verricht in het centrale archiefsysteem, de mailboxen van de betrokken ambtenaren en de plaatselijke schijf. Daarbij zijn de zoektermen ‘kerk’, ‘gebouw’, ‘kerkgebouw’, ‘kerkdienst’, ‘geloofsgemeenschap’, ‘gebedsruimte’, ‘dienst’, ‘aantal aanwezigen’, ‘religie’, ‘religieuze’, ‘geloof’, ‘bezoeker’, en ‘eredienst’ gehanteerd.

Vraagt en u zult gegeven worden

De rechtbank maakt ook mooi duidelijk dat van de woorden in het verzoek en de context waarin het is gedaan, mag worden uitgegaan. Een uitbreiding in bezwaar is niet toegestaan.