Raad van State: Verwerken persoonsgegeven op het VNG-forum. Wat mag en wat niet en is er kans op schadevergoeding?

Het praten op het VNG-forum door gemeenteambtenaren over personen die landelijk actief zijn met het doen van Wob-verzoeken heeft geleid tot de nodige procedures (en doet dat nog steeds). Belangrijke uitspraak van de Raad van State begin 2019 was dat het handelen van ambtenaren op dat forum toegerekend moest worden aan het bestuursorgaan. Bovendien werd in die uitspraak duidelijk gemaakt dat van Wbp-misbruik geen sprake was enkel vanwege het feit dat betrokkene wel van Wob-misbruik kon worden beticht. Zie uitgebreid ook deze annotatie bij de uitspraak.

Een ander belangrijk aspect bij deze kwestie(s) was de vraag of degene wiens persoonsgegevens werden verwerkt op dat forum dan ook in aanmerking kwam voor een schadevergoeding (en wie dan de bevoegde rechter was om daar iets over te vinden). De rechtbank Midden-Nederland meende dat de civiele rechter hier en rol in had (zie deze update). De rechtbank Overijssel meende dit zelf te kunnen afdoen (zie deze update en dit bericht in de krant).

Met een serie uitspraak op 1 april 2020 komt de Raad van State met enkele belangrijke oordelen in dit verband. Wat valt op in deze reeks van uitspraken (I, II, III en IV):

• een verzoek om schadevergoeding na inwerkingtreding van de AVG wordt afgedaan via de regels van de AVG (0ok als de schadeveroorzakende handelingen dateren van voor inwerkingtreding van de AVG, maar de schending van de Wbp ook een schending van de AVG zou opleveren)
• een schadevergoeding is pas in beeld bij een onrechtmatigheid in het verwerken van persoonsgegevens
• de bevoegdheid van de rechter wordt bepaald door het nationale recht, de AVG zegt er niets over
• is een bestuursorgaan in beeld, dan is al snel sprake van een besluit-moment en dus ook rechtsbescherming via de Algemene wet bestuursrecht (zie ook bijvoorbeeld deze update)
• nu de Awb ook regels geeft voor het afhandelen van verzoeken om schadevergoeding kan de bestuursrechter dit soort kwesties dus prima oppakken
• praten op een forum voor gemeentejuristen (het VNG-forum) over personen en hun toepassing van de Wob (en procesgedrag nadien) is toegestaan
• schadevergoeding voor immateriële schade wordt ook ingekaderd via het nationale recht. In dit geval artikel 6:106 van het BW. Een rechtsinbreuk van de AVG is onvoldoende
• de bal ligt sowieso bij degene die om schadevergoeding verzoekt om de aantasting in zijn persoon aannemelijk te maken en de door hem geleden schade met concrete gegevens te onderbouwen